Stille disco II

Standaard

Hofman stapte de doucheruimte in van de fitnessclub op de vierde verdieping. Hij draaide de mengkraan open, wierp zijn hoofd in zijn nek en sloot zijn ogen. Hete krachtstralen masseerden zijn bezwete schouders en rug. Zijn verzuurde bovenbeenspieren trokken een pijnlijk spoor tot diep onderin zijn kuiten. Via zijn billen en enkels verdween een linksom draaiende spiraal van zeepwater in de zwarte gaten van het afvoerputje.

De tweede helft van zijn hardloopparcours, van het park naar de bedrijfstoren, had hij geklokt in een nieuw persoonlijk record. Zodra de herinnering aan Irene op Syros, opgeroepen door de geur van tijm en lavendel uit de stadstuin, was weg gezakt, spreidde het Rufuspark zich voor hem uit als een kaal gevreten vlakte. Met robotachtige bewegingen haalde hij zijn mobiel uit de armhouder, startte de hardlooproute en begon te rennen. Iedere afzet van de bal van zijn voet een trap op een open zenuw. Een voetstap op dode grond zonder de hartslag van haar leven.

Voorover gebogen, handen vlak boven de knieën, buiten adem, klokte hij zijn eindtijd op de parkeerplaats van de Leibniztoren. Het fraaie geometrische patroon van de hardlooproute op zijn mobiele scherm – een gemankeerd trapezium – liet hem koud. De recordtijd interesseerde hem geen flikker.

In de marmeren vestibule wenste hij de vaste portier achter de personeelsbalie vol automatisch goedemorgen.

In de lift op weg naar de douches slaagde hij er met moeite in Irene terug te brengen tot een zwaartekrachtveld waarin hij niet tot moes werd geperst.

Bovenin zijn locker vond Hofman zijn nette spijkerbroek keurig opgevouwen terug. Eronder, aan een kleerhanger, hingen zijn witte blouse en gestoomde colbert, gestoomd en gewassen. Vanochtend vóór acht uur waren ze afgeleverd door een medewerker van de stomerij op de eerste verdieping. De gemaakte kosten werden aan het einde van iedere maand door zijn werkgever automatisch afgeschreven van zijn bruto loon. Bonussen niet meegerekend.

Hudson en Blokker, twee collega beurshandelaren van TCT investeringsbank, strikten hun das voor de spiegel aan de binnenkant van hun lockerkast. De haarscherpe snit van hun Engelse maatpak straalde precisie uit en betrouwbaarheid. Uit hun glad geschoren halzen steeg de gelaagde geur op van dure aftershave.

‘Ik stond gewoon perplex´, zei Hudson. ´Alsof ik met een lul op mijn bek werd geslagen.´

´Ging het om de volgorde of de financiële haalbaarheid?´

‘Wat maakt het uit. Het is sowieso een rampverhaal.’

Blokker kneep zachtjes in de strop om zijn nek.

‘En de Chinese grondstofmarkt?’, vroeg hij.

‘Ik verwacht drie miljoen coltanobligaties voor 71.5. En vijf miljoen IGR.’

Hofman haalde een deoroller over zijn oksels. De verwachting was dat de Europese effectenbeurs die ochtend zou openen met een negatief sentiment. Sommige zakenbank analisten waarschuwden dat de koersen zich in de ochtend mogelijk zouden gedragen als een op hol geslagen rodeostier. De vraag was nu hoe lang quants zoals hij, de wiskunde jongens die de prijzen van de financiële producten bepaalden en de risico’s afdekten, in het zadel konden blijven zitten.

Aan de binnenkant van de kastdeur hingen zijn stropdassen, zo’n vijftien stuks, gesorteerd op kleur, stof en patroon. Voor Hofman was een stropdas meer dan nekbekleding. Het was onderdeel van zijn beursuniform. Een symbool van zijn heilige geloof in de werking van het financiële markt. De manier van strikken openbaarde bovendien het karakter van de drager. Een losse, slordige knoop verraadde willekeur. Iemand die hield van de vrijblijvendheid van cirkels. Hijzelf was een liefhebber van rechthoeken, met een voor en achter, boven en beneden, links en rechts.

Hij koos een smalle, effen bordeaux stropdas van Italiaans zijde en vouwde zijn blousekraag omhoog. Het lange eind van de stropdas legde hij over het korte eind en knoopte een dubbele windsor. Rustig blijven was cruciaal nu. De software modellen hadden de koersverschuivingen allang zien aankomen, erop geanticipeerd. De parameters van het risicobeheer waren nog steeds correct. De algoritmen die de marktgegevens omzetten in koop- en verkooprichtlijnen voor de daghandelaren had hij recentelijk nog drie keer nagerekend. Vertrouwen op de risicoanalyse. Vraag en aanbod hun werk laten doen. Daar ging het om.

iphone foto's eind mei 2014 011

 

In de hal van de dealingroom van TCT Investeringsbank trok Hofman een blikje Red Bull uit de gekoelde frisdrankautomaat. Ongeduldig pulkte hij het lipje open. De chemische priksmaak bezorgde hem de energy boost waar hij naar verlangde.

Als een jonge generaal zijn slagveld overzag hij de werkvloer. Lange colonnes tl-buizen baadden de rechthoekige kantoorruimte in aangenaam klinisch licht. Op flatscreen beeldschermen, opgehangen aan de gestoffeerde zijmuren, versprongen koerscijfers van seconde tot seconde in blauw gearceerde balken. Twaalf werkeilanden, met elk zes bureaus opgesteld in de vorm van twee tegen elkaar geschoven halve cirkels, stonden paraat om strijd te leveren op de effectenbeurs. Op ieder bureau zes terminals, drie boven, drie onder. Het was achttien minuten voor negen. De meeste werkplekken waren nog onbezet. Het elektronische plafondbord in het centrum van de werkvloer gaf de belangrijkste beurssteden aan en hun lokale tijden. In New York was het bijna drie uur ’s nachts. De beurs in Singapore was nog twee uur open. Tokio sloot over ruim een uur.

Op het eerste werkeiland aan het einde van de hal roerden Krijgsma en Verhoef plastic staafjes door hun oploskoffie. Vanachter hun computerschermen namen de twee daghandelaren het orderboek door van de afgelopen nacht. Gladde beursjongens in snelle auto’s die geld verdienden als water. Ooit, voor de internetcrisis van 2001, was dat hun natte droom geweest. Nu waren ze een uitstervend diersoort. Mislukte Gordon Gekko’s. Vergrijsde types die nog steeds vertrouwde op zoiets vaags als hun marktinstinct in plaats van op de wiskundige accuratesse van rekenkundige modellen.

Even hield Hofman zijn pas in. Vanuit zijn ooghoeken volgde hij het verloop van de gele grafieklijn die het klantorder verkeer weergaf sinds de opening van de Sydney en Tokio beurs zondagnacht. Geen gekke dingen zo te zien.

Krijgsma, een kalende veertiger met haren op zijn brede vingers, keek op van zijn bureau. De opengeslagen maandag editie van de Financial Times, wapperend in de luchtstroom van de airco, werd op zijn plaats gehouden door een blauw flesje plat water.

‘Hofman’, vroeg Krijgsman op zuigende toon, ‘hoe is het met je vriendin?’

‘Die heeft hij niet meer’, vulde Verhoef aan voordat Hofman antwoord kon geven. ‘Hij heeft liever een model.’

De twee gierden het uit van het lachen.

Het was hun standaardgrap, de laatste tijd. Met opgestoken middelvinger liep hij door naar de afdeling kwantitatief analisten rechts achterin. Hij hing zijn colbert over de rugleuning van de hydraulische draaistoel, rechtte zijn stropdas en nam plaats achter zijn Bloomberg terminal. In zijn flanken werd hij gedekt door Phelps en Hari, jonge expats gepromoveerd in de econometrie die hun sporen in het bedrijf nog moesten verdienen.

Hij logde in op de terminal. Grafieken, tabellen en snel verspringende koersnotaties verschenen op de monitors voor hem. Volgens de BBC website op het rechter bovenscherm waren de spanningen aan de Israelisch-Libanese grens vannacht flink opgelopen. Routinematig inspecteerde hij het verloop van de Aziatische beurs en het nieuws van overheidsinstanties waar beleggers op reageerden. Had de Europese Centrale Bank de verwachte renteverlaging afgekondigd? Waren de Amerikaanse werkeloosheidscijfers van dit kwartaal al bekend gemaakt?

Om hem heen druppelden portfolio managers, handelaren in lange termijn beleggingen en valuta experts de handelsvloer op. Even voor negenen nam iedereen zijn posities in. Sommige collega’s gebruikten skippyballen als stoel. Hofman vouwde zijn handen naar binnen en knakte zijn vingers. Verliezen was vandaag geen optie.

iphone foto's eind mei 2014 013

Ikterview: For your eyes only

Standaard

 

Suite Amstel Hotel.

Ignacio stapt uit jacuzzi, trekt zijden kamerjas aan en gaat op waterbed liggen.

Hij belt roomservice voor champagne en kaviaar, opent laptop en begint te tikken.

Klop op de deur.

IGNACIO: Fuck. Dat is snel. Het lijkt Overtoom wel…Binnen!

(Deur vliegt open. Ongelooflijk Lekker Jong Ding (OLJD) met microfoon en cameraman bij zich stormt de kamer binnen)

OLJD: O Jezus, hij is het echt! Julien, mag ik je een paar héle persoonlijke vragen stellen?

IGNACIO: (koeltjes, alsof hij dagelijks hordes journalisten achter zich aan heeft lopen) No fucking way.

OLJD: Doe niet zo kapot faya.

IGNACIO: Bel mijn agent. Opzouten met die camera.

OLJD: Maar ik ben je allergrootste fan. Echt. (hysterisch) Die blogs van jou zijn zo kapot gruwelijk vet!

IGNACIO (milder): Je ziet toch dat ik druk bezig ben? Jezus.

OLJD: Je hebt al genoeg geblogd dit jaar, schat. Kan dat niet ff wachten?

IGNACIO: Nou moet je eens heel goed naar me luisteren, lekker ding.

OLJD: Toe nou. Ken je Cocktails en lulverhalen?

IGNACIO (veert op). Maar die shit is echt mega populair!

OLJD: That’s right baby! Who to watch in 2015. Daar doen we een item over. En jij bent zó trending, dus…

IGNACIO (gaat rechtop zitten, doet zijn haar goed, lacht breeduit naar de camera): Wat wil je van me weten, pop?

OLJD (gilt): Super! Hij doet het! (gaat naast Ignacio op bed liggen, knabbelt zachtjes aan zijn oor). Pas maar op, ik vraag de kleren van je lijf hoor.

IGNACIO (grijnst een gouden tand bloot): Dit gaat mijn vrouw niet leuk vinden.

OLJD (bitchy) Nou en?

Roomservice verschijnt in deuropening.

IGNACIO: Zet maar neer. (tipt opzichtig voor de camera).

Roomservice gaat kamer uit.

Ignacio schenkt champagne in, brengt toost uit voor de camera.

IGNACIO: Shoot!

OLJD: Oké, tiger. Vraag 1 (cameraman houdt bordje met vragen hoog): Je megahit blog “Windowlicker” is een eerbetoon aan je homies en het super rauwe straatleven uit je jeugd. Kun je nog iets meer vertellen over je keiharde achtergrond?

IGNACIO: Zeker. Ken je mijn vader? Mohammed Ignacio? Dan weet je genoeg. Hij was wereldbokskampioen in de supergewicht klasse in 1966 na de bloedstollende finale tegen Sugar Ray Ali in de sporthal van Rio Bravo. Met een upper cut sloeg hij Ali knock-out in de laatste ronde. Check you tube. Ga je filmpje vinden.

OLJD: Zo stoer.

IGNACIO. Precies. En mijn opa, generaal Elias Ignacio, is de kortst zittende dictator aller tijden: nadat hij welgeteld 23 seconden de scepter zwaaide over de bananenrepubliek Sakaboemi werd hij door zijn lijfwacht Roy Z. van dichtbij door zijn hoofd geschoten, waarna die gast er in een speedboot vandoor ging met de lege staatskas. Check Guiness Book of Records. Daar ga je ’t zien.

CAMERAMAN: Wat een gelul zeg.

OLJD: Shut up, Stijn. Dat jij al jaren hopeloos verliefd op me bent en me no way kunt krijgen, daar kan hij niks aan doen. (tegen Ignacio) Let maar niet op hem. Vraag 2 schat. “Je kunt een hoop zeggen over een slaaf maar één ding heeft-ie wel: werk” is een super ontroerend portret over de relatie met je afwezige vader. Hoe is de band eigenlijk met je moeder?

IGNACIO: Beter dan ooit. En dan te bedenken dat ik haar in de Paasvakantie nog een bloedneus sloeg.

OLJD: O my God!

IGNACIO: Ja, zij begon. Mijn Mommy is een schat, weet je. Maar de dingen moeten altijd precies gaan zoals zij dat wil. Netjes. Geen gekke dingen. En ik snuif, slik, roll with my bitches, you know, da works. Dat matcht niet. Dus heb ik afstand genomen. Ff helemaal geen contact. Mommy had ’t daar vreselijk moeilijk mee. Maar ze heeft ’t geaccepteerd. Daar heb ik diep respect voor (pinkt een traan weg). En weet je? Niet zij, maar ik moet veranderen. Daar ben ik achter gekomen. Dit jaar, finally, I became a real man. (maakt vredesteken naar de camera) Peace Mommy.

CAMERAMAN: Godallemachtig, daar komt-ie nu mee? Hoe oud ben je nou? Watje.

OLJD: Zip it! Ik vind het zo mooi Julien, zo eerlijk van je dat je dit allemaal deelt met mij. Met je publiek. Dat ontroert me ook in je blogs. Dat je je zo kwetsbaar durft op te stellen. Kom maar hier, denk ik dan. Kom maar in mijn armen.

CAMERAMAN (steekt vinger in zijn keel).

OLJD Over de liefde gesproken: In “Ex” blog je over een vrouw die je hart gebroken heeft. “Ooit zette ze je in vuur en vlam. Toen liet ze je alleen af fikken.” Wie is die doos die zo stom was jou te laten gaan?

IGNACIO: Ik noem geen namen, zo ben ik niet. Ik behandel vrouwen met respect.

CAMERAMAN schampert.

IGNACIO werpt hem dodelijke blik toe. De CAMERAMAN bindt in.

IGNACIO (tegen OLJD) : Weet je pop, soms is het leven een mes. Die ex van mij was zo’n mes. Ik ben er recht in gelopen. Met hart en ziel. Drie maanden waren we close. Zij heeft de stekker eruit getrokken, waarom moet je aan haar vragen. Het heeft me twee jaar gekost om over die vrouw heen te komen. Laatst is ze getrouwd. Op Facebook zag ik een bruiloftsfoto van haar voorbij komen. Ze zag er zo mooi uit, zo gelukkig. Mijn hart bloedde. Nog steeds. Echte liefde, al komt het van één kant, is irrationeel, onredelijk, grenzeloos. Dat is wat ik mijn relatie met haar, hoe kort ook, geleerd heb: ik neem nooit meer met minder genoegen. Echte liefde is natuurgeweld. Een supernova die alles BAM op z’n kop zet.

CAMERAMAN: Een beetje de boel achteraf goedpraten met die new age karma tantra shit. Ze heeft je gewoon gedumpt, gast.

Ignacio valt cameraman aan en vloert hem met een low kick en een linkse hoek.

OLJD (gilt) O Julien, ik wist dat je het in je had! Je bent mijn Johnny Depp, mijn Sean Penn. mijn Badr. Geloof me, als we dit uitzenden, heb je binnen 24 uur honderdduizend likes erbij op je Facebook pagina. Zo stoer van je. Alles voor je schatje.

Ignacio (knipoogt naar de camera): Kapow! Zo vader zo zoon.

OLJD (vleit zich dichter tegen Ignacio aan, schopt haar hakken uit) Vergeet je ex. Je bent zo…mannelijk. (neemt een schepje kaviaar, voert Ignacio).

IGNACIO: Mmm.

OLJD: Je grijze haren. Daar kick ik op.

IGNACIO: (korte stilte) Daar raak je me wel op een gevoelig punt, pop. Ouder worden is echt een ding voor me.

OLJD: Dat kan ik me voorstellen. Op de foto ziet je er veel jonger uit.

IGNACIO: Ja joh, wrijf het er lekker in. (slikt ) Heb je Boyhood gezien? Die laatste scene…als die jongen naar college gaat. Hij ontmoet zijn room mate. Die heeft een vriendinnetje. Met een vriendin van dat vriendinnetje gaan ze met z’n vieren de stad uit. Ze wandelen door een Grand Canyon-achtig landschap. Het is namiddag, het gouden uur. Het zonlicht is glashelder. De schaduwen van de rotsen messcherp. Tijdens die wandeling hebben die jongen en dat meisje hun eerste echte gesprek met elkaar. Over wat ze gaan studeren, wat ze willen worden later, dat soort dingen. Ze gaan zitten op een rots bij een meer. Je ziet de eerste spark van iets. Liefde, vriendschap, een verbintenis in ieder geval. Maar ze zijn allebei nogal verlegen. Ze kijken elkaar niet aan maar staren om zich heen. Naar het landschap. Naar de roommate en zijn vriendinnetje aan de oever van het meer. En dan…fade out. Twee jonge mensen. Hun hele leven dat nog voor hen ligt. An empty canvas ready tot be painted. En ik dacht: fuck! Zo herkenbaar. Maar ook zo lang geleden.

OLJD: Wat maakt het uit? Je bent nu helemaal de bom. Deze suite… Rihanna heeft hier geslapen. Duh!

IGNACIO: (schuchter) : Ik zit hier echt niet omdat ik zo succesvol ben.

OLJD: Waarom dan wel?

Ignacio: Omdat die band Kane niet meer bestaat. Als ik Dinand Woesthof Rain down on me hoorde zingen, kreeg ik altijd spontaan kanker. Dat vond ik wel een feestje waard.

OLJD: Ik geloof er niks van. (knoopt haar blousje los, fluistert in zijn oor) Ik wil met je naar bed. Je staat al een tijdje op mijn lijstje.

Deur vliegt open. De vrouw van Ignacio, Anita, verschijnt. Ze is zwaar opgemaakt, draagt een megastrak jurkje met panterprint en cowboylaarzen.

2015-01-01 22.05.52

ANITA: (trekt een wenkbrauw omhoog): Veldonderzoek voor je blogje?

IGNACIO: Zoiets. (knoopt blouse OLJD weer dicht en zegt tegen haar) Mijn vrouw en ik zoeken nog een oppas. Heb jij misschien interesse?

OLJD (gezicht verstrakt) Wat?

IGNACIO: Ze is zwanger. We kijken alvast een beetje rond.

OLJD: Sorry. Ik wist niet…(druipt af, cameraman kruipt kreunend achter haar aan) Dat item kun je shaken, loser!

Deur met klap dicht.

Lichten dimmen.

Ignacio pakt afstandsbediening en zet stereo aan. For your eyes only, Sheena Easton.

Ignacio en Anita schuifelen.

ANITA: Leugenaar. Wil je soms kinderen?

IGNACIO: Schatje. Weet je wat je van mij kunt krijgen?

ANITA: (legt haar hand op zijn kruis) Je bent zo hard als een Eiffeltoren.

IGNACIO: Daar wilde ik je nou net mee naar toe nemen morgen.

ANITA : Echt?

IGNACIO: Thalys, Van der Valk, gratis ontbijtje, da whole shabam.

ANITA  O lief. (plotseling streng) Wie was die bimbo daarnet?

IGNACIO: Dat Ontzettend Lekkere Jonge Ding? (zucht) Helemaal niemand.

ANITA: Denk aan je goeie voornemens hè…

IGNACIO: Nergens een slaaf van zijn, ook niet van mijn hormonen?

ANITA: Precies.

IGNACIO: Waar haal je al die wijsheid toch vandaan?

ANITA: Tegeltjes. 3,95 bij de Xenos.

IGNACIO: O baby…

ANITA: Kus me.

Anita en Ignacio rukken elkaar de kleren van het lijf.

Fade out

HAPPY ENDING

 

 

Comfort zone

Standaard

 

PAN AMSTERDAM. De jaarlijkse kunst, antiek en design beurs in de Rai. Dit jaar bezocht ik ‘m voor het eerst. Ik moest een drempel over, en niet zo’n kleintje ook. Als links georiënteerde ex-student/schrijver/intellectueel met twee master titels op zak koesterde ik een schaamteloos elitaire afkeer van massabeleving, burgervermaak en de kitscherige wansmaak van de nouveau riche. Alles wat ook maar in de buurt kwam van een beurs/braderie/jaarmarkt vermeed ik als een schurftige hond. Carrière en vastgoedmarkt. Vakantie, kunst en autobeurzen. Kamasutra en HISWA. Ik wilde er nog niet dood gevonden worden. Met de Huishoudbeurs als absoluut dieptepunt en verpersoonlijking van de hel op aarde.

Maar wat schetste mijn verbazing toen ik onder het motto Ken uw vrienden, maar uw vijanden beter met gezonde weerzin op een zondagmiddag een kijkje besloot te nemen in de keuken van de duivel.

Ja, bij ingang F van het Rai paviljoen, ingeklemd tussen de lange stroom nieuw geld bezoekers met hun bakfietskinderen (die op schoot bij Sinterklaas de Goedheiligman met een bekakt Kinderen-voor-Kinderen-stemmetje vragen: Sinterklaas, bent u nou gewoon zo rijk als mijn papa of wordt u gesponsord?), voelde ik me een verdwaalde Feyenoorder die in de Arena per ongeluk in het F-Side vak belandt.

Ja, ik betrad een über blank bolwerk waar de well-to-do – oud bankdirecteuren en top notch advocaten, Gooise vrouwen en abonnementhouders-voor-het-leven van het Concertgebouworkest – zich verlustigden aan peperduur ingegraveerd antiek glaswerk, handgemaakte Engelse hangklokken en kitscherige landschapsschilderijtjes voor in hun Bloemendaalse villa of 17e eeuwse familiegrachtenpand, in de loop der eeuwen bij elkaar verdiend door slavenhandel, VOC mentaliteit en gesjoemel op de beurs.

Maar een gesoigneerde heer op leeftijd (in antraciet grijs maatpak, geschoren en geknipt, ruikend naar de betere eau de toilette, Paisley oker sjaal om de hals geknoopt) bood me bij de ingang zijn toegangskaartje aan tegen zwaar gereduceerde prijs, en wees me allervriendelijkste de weg naar de garderobe. Ondanks de zondagse drukte en het gedrang bij de meer dan 100 galerie stands was de ene bezoeker nog voorkomender dan de ander. Galeriehouders namen zonder uitzondering uitgebreid de tijd mijn vragen enthousiast en vakkundig te beantwoorden, al kon een kind zien dat de eind 19e eeuwse aquarel Aan het middagmaal in het Burgerweeshuis te Amsterdam van Nicolaas van der Waay en de facsimile van een Francis Bacon schilderij à 17.000 euro lichtjaren buiten mijn budget vielen. En in het comfortabele restauratiegedeelte paste de fruitige afdronk van de sauvigon blanc perfect bij de heerlijke quiche Lorraine, vers uit de bio oven.

Daarom een impressie van PAN Amsterdam 2014 in vier beelden. Leve de beurs. Leve onze stinkend rijke medemens. Leve de wereld buiten de eigen comfort zone.

iphone fotos PAN nov 2014 091

1) Ronald Dupont, “City Center II”. Erg Richter-esk, deze optische illusie (is het een geschilderde foto of een gefotoshopt schilderij?). Aandachtstrekker op de beurs. Met een bezoekster naast mij discussieerde ik over de vraag of de (nageschilderde) foto genomen was in de Londense City of in New York. Vanwege het brede trottoir, het on-Engelse terrasje op de voorgrond en de afwezigheid van rode dubbeldeksbussen gokten we op Big Apple. Parijs kwam ook nog even voorbij, maar op het wegdek voor de rechterbus, voor het zebrapad, staat “only” onder de pijl geverfd. Any other suggestions?

iphone fotos PAN nov 2014 108

2) I love my origami. Stilleven op de gastentafel in de galerie stand “Oranda Jin” van Jon & Senne de Jong. Een oase van rust te midden van de beursdrukte. Fraaie collectie van Japanse gebruiksvoorwerpen (thee kommen, Kyoto porselein) en natuurschilderingen op geschept papier en zijde. Duizend kraanvogels vouwen voor geluk wanneer iemand trouwt, is een oude Japanse gewoonte. Deze is voor jou, LL (you know who you are). Van Cool J.

iphone fotos PAN nov 2014 087

Een detail van “Olofskapel aan de Zeedijk” van Cornelis Springer  (1817-1891). Mannen en paard staan volgens het begeleidende naambordje voor café/herberg ‘In ’t Aepjen’. Volgens sommigen hebben we de oud Nederlandse uitdrukking “in de aap gelogeerd zijn” (moderne versie: you are fucked) te danken aan dit Amsterdamse café op de Zeedijk. In ”t Aepjen’ kwamen regelmatig dieven en misdadigers over de vloer. Dus als een gast werd beroofd of anderszins onjuist bejegend, was het al gauw van “O, jij hebt zeker in de Aap gelogeerd’. De rest is geschiedenis. Zou je zeggen. Ware het niet dat café ‘Het Aapje’ aan de Zeedijk volgens de website van het Genootschap Onze Taal pas in de jaren tachtig geopend werd, en de uitdrukking veel ouder is. In de stadsarchieven staat bovendien niet vermeld dat het pand vroeger ooit een herberg zou zijn geweest. Dus toch een broodje aap?

iphone fotos PAN nov 2014 109

Ik heb wel eens horen zeggen dat het kapitalistische systeem waarin wij leven een monster is, juist omdat het gruwelijk goed is in het geraffineerd absorberen van alle kritische tegengeluiden (Occupy, underground, avant-garde). Voorbeeld 1: Naomi Klein (je weet wel, van de antiglobalisten bijbel No logo en, meer recentelijk, van het climate change boek This changes everything (“verander nu voordat het klimaat alles verandert”)) mag aanschuiven bij een belangrijk CEO overleg over de reductie van CO2 uitstoot, maar naar haar luisteren ho maar. Voorbeeld 2: punk, new wave en metal zijn van origine anti-establishment muziek/lifestyle stromingen. Als je nu de H & M binnenloopt is een zwart-grijze new wave outfit, een bijbehorend punkkapsel en een bijpassend Metallica of Motorhead shirt helemaal de bom. Het liefst met een vol getatoeëerde arm en tribal oorbel erbij. Want ook al loop je uit eigen vrije wil mee met de hippe massa, ergens in de verte ben je ook die vrijgevochten zeeman, die oer Maori en potentieel gevaarlijke jongen van de straat die overal schijt aan heeft.

Zeggen dat je tegen het systeem bent, is jezelf erdoor laten definiëren. Vlak bij uitgang van PAN hing bovenstaand logo. SHOP YOUR PAIN AWAY. In gesprek met twee passerende dames werden we het er niet over eens. Is dit een cynische, Occupy-achtige protestleus tegen de decadentie van de markteconomie? Of het zalvende doktersrecept verstrekt aan hysterische huisvrouwen bij de ingang van de Bijenkorf tijdens de hoogmis van het kapitalisme, de Drie Dwaze dagen?

Jij mag het zeggen.

Chatilat road

Standaard

 

Verdomme! Voordat we hier weg zijn, gaat wel even duren. Moet je kijken hoe vast het verkeer zit, drie rijen dik, al die concertgangers op weg naar huis. Wel zo toepasselijk trouwens dat Estrella juist hier optrad vanavond, middenin het oude centrum. Tijdens de burgeroorlog was dit plein een niemandsland tussen Oost en West. Zo’n beetje de enige plek in de stad die niet door een of andere militie was opgeëist. Neutraal terrein.

Kan ik je nog ergens naar toe brengen in de stad voor een drankje? Of wil je naar huis? Je vrouw wordt ongeduldig, zeg je. Dat is precies de reden waarom ik geen vriendin wil. Dat gezeur aan je kop. Wat is je adres? Chatilat Road 207? Grappig. Vorige week stapte een kerel in mijn taxi. Oudere man. Kaal, een beetje dikkig. Huidvlekken op zijn handen. Gemanicuurde nagels. Parlementslid geloof ik, iets met sociale zaken, een hele hotemetoot in ieder geval. Als ik me goed herinner reed ik hem naar hetzelfde adres, kan dat kloppen? Wat? Dat is een oom van je? Nou je het zegt…De vorm van je gezicht. Je ogen. Jullie hebben iets van elkaar weg.

Maar hoe was het concert? Zeg me niet dat ze Zahrat al Mada’in, Bloem der Steden, heeft gezongen. Wanneer ze zingt “iedere dag zijn mijn ogen naar jou onderweg” dan kun je me wegdragen. Wat zeg je? Ze zong het nummer tot twee maal toe als toegift? Shit. Geen wonder. In de oorlog hoorde je dat nummer de hele tijd op de radio. Tijdens de gevechtspauzes op de militaire post luisterden we ernaar. Als de geur van jasmijn in de ochtend, zo is haar stem. Zijde en vlam ineen. Door Estrella waren we tussen de granaten door in staat lief te hebben.

En nu? Ik kijk om me heen. Naar de opgeruimde ruïnes. De opgeknapte boulevard. Ik weet dat ik het mooi zou moeten vinden allemaal. Dat er nog zo veel is in deze stad om voor te leven. Het gouden uur, vlak voordat de zon ondergaat, dan is Calamanche op zijn mooist. Verliefde stelletjes liggen als lome katten te soezen op de kustmuur langs Itabo Beach. Bloedrode hibiscusbloemen, volgezogen met zonlicht, hangen als carnavalsslingers over de tuinmuren van de gerestaureerde Ottomaanse huizen.

chatilat road foto

(foto: Michel Ackaert)

Maar ik had het er nog over met je oom, toen we in gesprek raakten over politiek: in mijn buurt leef je niet, je overleeft. Iedere dag tast de smerigheid in onze straten een stuk van onze waardigheid aan. Ik liet hem een plattegrond van de stad zien en wees hem de plek aan op de kaart waar ik woon: het staat er niet eens op. Onze straten hebben geen asfalt en geen naam. Lachen dus, zei ik tegen je oom, als je een pizza wilt bestellen en aan de bezorger uitlegt waar hij de bestelling moet afleveren. Voorbij de opgebroken rotonde doorrijden tot aan de vuilnisbelt, zeg je dan. En zodra je het basketbalveldje met de ingestorte tribunes gepasseerd bent, ga je links. Bij de flat tegenover de uitgebrande bestelbus loop je naar binnen door een gat in de muur. De trap op, negen hoog, tweede deur links en je bent er. Dus niet die met de groene vlag van de Berri militie maar die andere, kan niet missen. O ja, nog één ding: als je buiten geweerschoten hoort, raak dan niet in paniek. Het betekent alleen maar dat de speech van de Amal Militie voorbij is.

En toch…ook al leven we in en openlucht gevangenis waar de stank van het open riool doorheen waait, iedere gast ontvangen we met open armen. Jij en je oom zijn van harte welkom een keer bij ons te komen eten. Misschien kunnen we het dan hebben over het uitreisvisum dat ik al jaren probeer te regelen. Je zult verbaasd staan hoe smaakvol mijn tante onze kleine woning boven de garage heeft ingericht. Eerlijkheidshalve moet ik erbij zeggen dat het huis nog niet helemaal klaar is. Het mortiergat in de gevel moet nog gemaakt worden. Maar dat heeft ook wel weer zijn charme. Vanaf de straat kun je ons in de open keuken op jullie zien zitten wachten.        

Ik zal kijken, zeg je. Doe geen moeite. Als je tien jaar lang iedere dag veertig man op je achterbank hebt zitten, dan word je daar bedreven in, in het lezen van mensen. De toon van je stem is net iets te hoog om oprecht te zijn. Je praat om te praten, maar je meent niet wat je zegt. Misschien wil je beleefd zijn, mijn uitnodiging niet direct afwijzen. Maar ik weet wat je denkt. Je wilt je oom niet lastig vallen met mijn problemen. Hij heeft het al druk genoeg in het parlement met andere zaken die ongetwijfeld prioriteit hebben. Bovendien ben je hier op vakantie met je vrouw, toch? Er zijn nog zo veel dingen die je haar wilt laten zien, niet waar? De musea, de oude tempels, het koraalrif?

Ah, moet je toch horen, Sabah wu masa, Ochtend en avond. Met haar stem als mast bevoeren we de zee van hoop. En dan, op een dag, word je plotseling wakker als soldaat zonder wapens. Ik heb mensen gedood tijdens de oorlog, ik geef het grif toe. Hoeveel precies weet ik niet. Of ik schuldgevoelens heb, vragen mensen me soms. Niet echt. Iedereen in die tijd was de fase van het vuistgevecht allang voorbij. Alleen vraag ik me soms af of mensen het aan me kunnen zien, wat ik gedaan heb. Aan mijn ogen, mijn handen. Zie jij het?

Halloween part III

Standaard

 

Over het slagveld in Aleppo

draaft in de schemering

een Magere Soldaat te paard

 

Vanaf de Citadel

op de heuvel in de Oude Stad

kijkt hij voldaan uit

over de beenderen van de gebrokenen

die naar de hemel worden gedragen

 

Helikopters laten vaatbommen vallen

op de binnenplaats van de Khan al-Jumruk

waar het laatste groepje opstandelingen van het Islamitische Front

gezoete muntthee drinkt

en zuigt aan een nargileh pijp

 

Kniel neer voor mij, krijgers

roept de Magere Soldaat uit over de ruïnes achter de soek

en over de kapot geschoten Moskee

een spookhuis nu

in bezit genomen

door geesten van scherpschutters

 

Niet aan de kalasjnikov of de granaat

Niet aan het regeringsleger of de rebellen

Niet aan de soennieten of de alevieten

Niet aan de Koerden of de Turkse christenen

Niet aan de Islamitische Staat, de Russen of het Witte Huis

Maar aan Mij is de overwinning

 

Spoedig zullen al jullie namen

vergeten zijn onder de mensen

Waarvoor jullie streden?

Niemand die het zich nog zal herinneren

 

Maar ieder jaar

op deze nacht

zal ik dansen op het plein voor de Citadel

op de driekwartsmaat van de Dodenwals

 

Aan de andere kant van de wereld

op de afterparty van een Halloween feest

maakt een horrorclown

een dronken grap

tegen een doorgesnoven zombie

 

Het is rood, zit in een hoek en wordt steeds kleiner.

?

Een baby met een kaasschaaf.

 

 

Met dank aan: De veldmaarschalk uit Liederen en dansen van de dood, tekst Arseni Koetoezov

Halloween part II

Standaard

 

Arme gevangene van zorgen en lijden

Dans de dodenwals met mij

 

Kon je echt niet wachten

op het uur van je zegen, jongen?

Verknoeide je daarom halsoverkop

de schoonheid van je jeugd?

Sloeg je daarom op de vlucht

de bergen in bij Abal ash-Sheikh

zonder schoen of pas?

 

Kom, laat dat opgerolde matras afglijden

van je vermoeide rug

Laat honger en uitputting

niet langer je gezicht vertekenen

 

Want je gelukkige uur is gekomen nu

Luister naar mijn zang

en dans de dodenwals

met mij

 

Vergeet Beiroet

Vergeet het Internationale Rode Kruis

De wind en de nacht dreven de spot met je

en over de bergpas bij de Libanese grens

verdwaalde je in de sneeuw en het bos zonder pad

 

Kijk naar de sneeuwvlokken

die in een wals naar beneden dwarrelen

Wit en warm is de deken

waaronder ik je te rusten zal leggen

Zacht is het bed waarin je zult liggen

als we uit gedanst zijn

 

Toe maar jongen

trek je dansschoenen uit

en droom zacht over je kinderjaren

de olijfgaard van je grootvader even buiten Damascus

je kalverliefde

 

De zon komt op, de sikkel glanst

de nachtegalen zingen

 

Naar: “Trepak”en “Serenade”, Arseni Koetoesov

 

 

Halloween part I

Standaard

 

Rust maar uit van je waken moeder

Ik zal waken bij het bed van je zieke kind

Tot de zon weer opkomt boven Liberia

 

Het lukt je niet je kind in slaap te zingen

Daarom ben ik hier

Laat mij het maar doen

Ik ben immuun voor jullie virus

 

En mijn lied is zoveel zachter dan dat van jou

 

Nee, nee, schrik niet vrouw, wees niet bang

Ik bezorg hem zoete dromen

Rust en vrede zal hij vinden in mijn armen

kom maar kindje, kom maar

 

Mooi, dat ziet er goed uit

Zijn huiduitslag wordt roder

Water houdt hij niet meer binnen

Zijn tandvlees begint te bloeden

 

Stil maar kindje, stil maar

staak je pijnlijke worsteling

Geef je over

Het zal niet lang duren

voordat je stil in mijn armen ligt

 

Ach zie, hij valt in slaap

Mijn lied verlicht zijn pijn

Stil maar, kindje, stil maar

Kom maar thuis in mijn armen

 

de armen van de Dood

 

Naar: “Wiegelied”, Arseni Koetoezov.

 

 

De Piramideclub

Standaard

 

De negen leden van de Piramideclub zitten in een kring in de zandbak achter de klimtoren. Het is middagpauze. Nog tien minuten hebben ze om de kapitein te kiezen. Dan is de Binnenste Kring van Drie compleet. Martijn is de Generaal, Evert de Kolonel.

Iemand voor Lyn?’, vraagt Martijn. Alleen Daphne en Tamar steken hun hand op. Dat is dan duidelijk, denkt Dylan.

Ik vind het stom’, zegt Lyn met dat ik-ben-het-er-lekker-toch-niet-mee-eens stemmetje van haar. ‘Alleen maar jongens is niet eerlijk.’

Met een boos gezicht kijkt ze naar de Generaal. Lyn kan echt zo zeuren. Ze heeft net haar kans gehad een griezelmop te vertellen die iedereen eng vindt. Dat ze het verknalt door midden in haar mop opeens te gaan zitten giechelen als een baby is haar eigen schuld. Echt niet dat iemand haar nu gaat kiezen, hij in ieder geval niet. Duh. Wat wil ze nou?

Hoezo alleen maar jongens?’, zegt Martijn. ‘Sarah is toch nog aan de beurt?’

Dylan kan bijna niet stilzitten. Sarah en Mustafa zijn voor hem. Dan is hij aan de beurt voor de griezelmop, als laatste. Van de zenuwen pulkt hij een wondje open op zijn arm. Wat als hij gekozen wordt? Dan mag hij bepalen wie er wel of geen lid mag zijn van de Piramideclub. Of ze in de pauze voetbal spelen of Verover de Klimtoren. En op vrijdag, als Martijn niet naar de naschoolse gaat, mogen hij en Evert omstebeurt Darth Vader zijn.

blog 19 cinekids 024

De Generaal kruist zijn armen voor zijn judoborst. Evert staat naast hem in het midden van de kring. Hij is acht en een half, net als Martijn, en zit in groep vijf. Hij is een kop kleiner dan de Generaal en half zo sterk. Maar hij kan wel heel goed skaten en heeft al zijn onderste hoektanden al gewisseld, dat heeft hij Dylan zelf laten zien. Dat Evert gekozen is als Kolonel, komt omdat hij alles af weet van superdieren. Dat de wasbeer het superduperdier is van schuw en de slechtvalk van snel weet Dylan ook wel. Maar dat de mama maanvis driehonderd miljoen kindjes in een keer krijgt, daar had hij nog nooit van gehoord. Hoe Evert dat allemaal weet? Zijn vader is een superbaas bij het natuurfonds voor de wereld. Daarom.

Evert draait zijn honkbalpet achterstevoren op zijn hoofd. ‘Nog meer commentaar?’, zegt hij. Zijn gezicht staat heel streng. Thomas steekt zijn hand op. Hij baalt. Zijn mop over de wolf met de drie biggetjes was best eng, maar hij kreeg te weinig stemmen. ‘Waarom is de Binnenste Kring zo klein’, vraagt hij. ‘Er kunnen toch best vier opperhoofden zijn?’

Evert zucht diep en legt het nog een keer uit. Als je bij het darten in het speellokaal van de naschoolse het pijltje in het midden van het bord gooit, scoor je het hoogst. Waarom? Omdat het rode cirkeltje in het midden het kleinste is en dus het moeilijkst is om te raken. Zo is het ook met de Binnenste Kring. Die is klein en daarom het hoogst.

Duidelijk?’

Niemand zegt wat. Dan wijst hij Sarah aan. ‘Volgende.’

blog 19 cinekids 015

Sarah krijgt vier stemmen, Mustafa drie, niet genoeg voor de meerderheid. Dan is het de beurt aan Dylan. Thuis heeft hij zijn griezelmop geoefend voor de spiegel. Stoer staan, capuchon op en zijn broek vet laag. Toen hij gisteren klaar was met repeteren op zijn kamer, vroeg hij papa op de bank te gaan zitten in de woonkamer. Als oefenpubliek. Zijn vader gaf hem nog wat tips mee. Stem hoog aan het begin van een zin, laag aan het einde. En wees even stil tussen twee zinnen in. Dat voert de spanning op.

Dylan staat op, veegt het zweet van zijn bovenlip en trekt zijn capuchon over zijn hoofd. ‘Liesje’, begint hij, ‘woont bij haar oma. Op een dag krijgt Liesje van oma een pop. Beloof me dat je hem nooit in de houten kist doet die op je kamer staat, zegt oma. Dan gaat hij leven. Dat belooft Liesje. Liesje gaat slapen. Ze doet de pop in de houten kist onder haar bed. Er is geen andere plek om hem in te stoppen. Stiekem vindt ze het wel leuk om de pop te zien leven.’

Vanonder zijn capuchon kijkt Dylan de kring rond. Alle blikken zijn op hem gericht. Daphne sabbelt aan het koord van haar Parkerjas. Hij slikt en zet de krassende stem op van een oude heks.

Liesje, zegt de pop, ik ga de kist uit.

Liesje zegt de pop, ik ga de kamer uit.

Liesje zegt de pop, ik sta in de keuken.

Liesje zegt de pop, ik pak een mes.

Liesje zegt de pop, ik kom naar boven.

Liesje zegt de pop, ik sta naast je bed.

Liesje zegt de pop, ik houd het mes omhoog.’

Dylan is even stil. Thomas kauwt zo snel hij kan op zijn kauwgom. Sarah houdt haar hand voor haar mond.

Liesje trekt de deken over haar hoofd.’

In zijn hoofd telt Dylan tot twee.

Liesje, zegt de pop, wil je een boterham voor me smeren?’

Bijna iedereen in de kring slaakt een lacherige zucht van opluchting. Handen gaan de lucht in. Een twee drie vier vijf stemmen, telt Dylan. Stoer blijven kijken, denkt hij. Niet gaan juichen. Dat is niet cool.

blog 19 cinekids 016

Kabouter

Standaard

 

LAMAR (ziet dat homie KARIM belt, neemt mobiel op) What’s up nigga!

KARIM Word up. Bitch onder controle?

LAMAR Altijd.

KARIM Weet je ’t zeker? People are talkin man. Say she is fuckin around.

LAMAR Bullshit. Latifa zou zoiets nooit doen. Ze is praktisch internagelaktisch. Ze is mijn baby en ik ben haar baby terug. En she lóóóves my dick.

KARIM If you say so…(homie op de achtergrond: “pass me de Hennessy man… damn!”) Luister, als jij moet kiezen, wie zou je dan neuken: de romp van Daphne Deckers uit de Playboy van ’98 onthoofd door zo’n IS gast, of Kim Kardashian met ebola, kanker en aids, in d’r reet en zonder condoom?

LAMAR Shit.

KARIM Ja, da’s een lastige hè…(gierende autobanden op de achtergrond) Damn, fool! Drive the fokin car man. Who are you? Stevie fokin Wonder? Damn.

LAMAR Cruisin met de homies?

KARIM That’s right mothafucka (homies schreeuwen in koor: “Pumpin en grinding!”) . Lookin for bad bitches en some more weed. Except dumb boy Jeremy here behind the wheel is trying to get us killed. (geluid van een klap tegen een hoofd) Damn nigga. Where is your punk ass at?

LAMAR De crib man, chilling my ass off. (stem vader van Lamar: “Lamar, ga van die phone af en help me die domino’s zoeken.” Stem moeder Lamar: “Je zít er bovenop, fat ass. En be quiet! I’m readin da goddam Bible for Christ sake. Damn.”)

KARIM You should be ridin with us nigga. Bullshitin. Acting the fool. You know, tripping. Smoke on, drink on, bitch on, da works.

LAMAR Man, my dick is so hard I could fuck the whole world for 96 hours. Maar ze zijn overal man. Ik kan er niet meer tegen. Als ik er nog één zie, knal ik ‘m overhoop.

KARIM What da fok are you talkin about?

LAMAR De kabouters.

KARIM (barst in lachen uit) You been smokin too much weed man. Shit.

LAMAR Echt niet. Ze zijn een virus, man. Ze nemen de stad over. Gekke boys met baarden en staartjes op hun kop .

KARIM You mean those windowlickers? White guys with girly hair and beards… you know, from that Aphex Twin video.. old school shit, white limo, two broke ass nigga’s getting their asses kicked…

LAMAR Nee, die hipsters, man. Weet je wat die gasten aan hebben? Houthakkersblousen van gerecyclede plastic soep. Weird shit man. Pop up galeries, sample sales, daar worden ze high van. Conceptstores met nieuwe shit die er oud uit ziet. Vintage barbershops. Ouwe meuk in fabriekshallen. Designer markets op industrieterreinen. Ze worden he-le-maal gek. Staan ze daar met hun microbrouwerijbiertje en bio fokin hamburger. En echt overal in de stad zie je ze take away koffietjes drinken. Van huisgebrande bonen uit fokin Ethiopië. Fok nigga. Zelfs die gast die de melk loopt te schuimen achter de toonbank heeft tegenwoordig een fokin sprookjesbaard. Waarom, denk ik dan? Hoezo? Je bent toch geen fokin kabouter?

KARIM Shit nigga. What’s the matter with you, fool? What is all this gay shit? Talk to me brotha.

LAMAR (Stilte) Fok nigga. Latifa hasn’t been herself lately. Tired da whole time. No booty calls, nothin. Ik heb een lul zo groot als de Eiffeltoren en no action. Damn that bitch. I get jealous man. En dan zie ik al die baardkabouters in de stad en my mind starts imagining things…that they got something I don’t have…crazy shit.

KARIM Turn that car around! (piepende banden op de achtergrond) That’s right. Get closer. Turn the lights out. Slowly. (Gejoel van de homies) Bitch, I knew it, I knew it!!…Lamar listen: we found Latifa’s car. On a parking lot. She is in it. And you are not gonna like what she is doing.

LAMAR I don’t believe you. Don’t fok with me Karim.

KARIM White Toyota, PR 994 LS, that’s hers isn’t it?

LAMAR Fok.

KARIM An ass so big you can’t measure it with a ruler, that’s hers isn’t it?

LAMAR Damn! My mind is on cloud 9 and I am fokin trippin.

KARIM I am sorry nigga, I really am, but there is a white guy with a beard in there.

LAMAR (Slikt) And? Hit me.

KARIM Well, I can tell you one thing: he sure ain’t lickin no windows.

Met dank aan Kendrick Lamar, Jeugd van Tegenwoordig en Bro’s before ho’s.

Geboorte

Standaard

 

Zit je daar weer

weggedoken in een hoek

achter mijn ribbenkast?

 

Handen voor je gezicht

onzichtbaar voor jezelf

raak ik vanzelf je spoor bijster

(denk je)

 

Maar er is op deze wereld

geen plek

waar ik je niet vinden zou

 

Jij bent de rook

jij bent het vuur

en de mond

die de sterfstok afzuigt

totdat ik klaarkom

in as

 

Natuurlijk

als je een lichaam hebt uit 2000

en een hoofd uit 1999

dan wringt dat

 

Dan ben je altijd bezig met bruggen bouwen

tussen wie je bent

en wie je

wilt

hoopt

denkt te zijn

 

en als dat dan niet lukt

stort je nek in

en val je te pletter

op de karakterloze bodem

van je mislukte archetype

 

Staat je maan in Aquarius?

Wat maakt het uit

als je jezelf ieder seizoen uitbeent

tot schamel mens

waterig dun van kleur

glazig bleek kastanjebruin

 

Vind je het gek dan

schaduwkind

dat de bloedhonden van de liefde

je nooit hebben afgejaagd

tot het einde van de nacht

 

Dat je nooit gepast hebt

mijn geboortekanaal in

naar de waterval van licht

 

Maar ik zeg je vandaag:

jij het kind

bent de vader

van mij

de man

 

Hoe miniem ook

de plek die je inneemt

in vergelijking met de rest van de ruimte

waar je niet bent

 

Hoe nietszeggend ook de tijd

tegenover de lichtjaren

waarin je niet bent

en nooit zult zijn

 

in jou

superatoom dat je bent

werken hersenen

raast bloed

huizen verlangens

 

Het zielloze omhulsel van je iPhone elektronica

maak het nu eindelijk de jouwe

leg het aan de voeding

van je moederMac

 

elektrificeer

activeer

bombardeer jezelf

 

en breek onze vliezen

 

 

Afbeelding: Marlene Dumas, The First People, 1990